راديو مؤثرترين رسانۀ گروهی در افغانستان

بدون شک راديو و بعداً تلویزيون در افغانستان به سبب آن که اضافه از هشتاد در صد مردم بی سواد اند، از مؤثرترين رسانه های گروهی به شمار می آيند، با اين حال مطبوعات در اين کشور هميشه در شکل گيری بينش های سياسی- اجتماعی اهميت مهمی داشته است. برای آن که اين روشنفکران، شخصيت های آموزش ديده و با سواد کشور اند که در تحول و چگونه گی شکل گيری تحولات اجتماعی و انديشه های سياسی نقش داشته اند.

نخستين بار در زمان شاه امان الله خان ١٩٢٦ میلادی در يک دستگاه فرستندۀ راديويی در شهر کابل به نشرات آغاز کرد. اين راديو که به نام " راديو کابل " ياد می شد، امواج آن تنها در شهر کابل قابل دريافت بود که پس از سقوط دولت شاه امان الله خان نشرات آن متوقف گرديد. به سال ١٩۵١ میلادی با نصب يک فرستندۀ پنجاه کليوات دوباره راديو کابل نشرات خود را در دورۀ صدارت محمد هاشم خان از سَر گرفت. اين بار نشرات راديو کابل می توانست ولايات دورتر از کابل را نيز زير پوشش گيرد.

به سال ١٩٦١ میلادی " راديو کابل " به " راديو افغانستان " تغيیر نام داد و با نصب يک دستگاه فرستندۀ صد کيلوات امواج آن نه تنها در تمام ساحات کشور پخش می گرديد؛ بلکه در کشور های همسايه نيز قابل دريافت بود. در دوران جنگهای تنظيمی و به همين گونه در سال های مقاومت عليۀ طالبان راديو تلويزيون افغانستان به اثر انفجار بمها و راکتها خساره هايی فراوانی برداشت. علاوه بر آن شمار زيادی از کارمندان مسلکی، گوينده گان، گزارشگران، و توليد کننده گان برنامه ها مجبور به ترک کشور شدند. بدينگونه در سالهای حاکميت مجاهدين و طالبان نشرات راديو افغانستان چه از نظر کمی و چه از نظر کيفی در سطح نازلی قرار گرفت. هرچند مجاهدين اجازه ندادند تا آهنگ های زنان از راديو و تلويزيون پخش گردد؛ ولی در اين سالها زنان می توانستند در گوينده گی و تهيۀ برنامه راديو و تلويزيون به کار خود ادامه دهند.

در دوران طالبان اين راديو به نام " راديو صدای شريعت " ياد می شد و هيچ برنامه يی مطابق نيازمندی های آموزشی و روانی مردم پخش نمی گرديد. پس از حکومت مؤقت کار بازسازی راديوی افغانستان آغاز گرديد و هم اکنون دست کم هشتاد در صد مردم افغانستان می توانند آن را بشنوند. اخيراً به کمک آيالات متحد امريکا قرار است يک دستگاه فرستندۀ چهار صد کليوات به کار انداخته شود و انتظار برده می شود که در آن صورت راديو افغانستان نه تنها بتواند تمام ساحات افغانستان را زير پوشش قرار دهد؛ بلکه امواج نشراتی آن در کشور های همسايه نيز قابل دريافت می گردد.