مطبوعات و اثرگذاری آن در دوران سلطنت محمد ظاهر شاه
در دوران سلطنت چهل سالۀ محمد ظاهر شاه( ١٩٣٣- ١٩٧٣ ) افغانستان تجربه های گوناگونی را در عرصۀ مطبوعات پشت سر گذاشته است. چنان که در هفده سال نخستين صدارت محمد هاشم خان مطبوعات کلاً بر نظام ديکتانورانه يی استوار بود. در اين دوران مقامات نه تنها به کوچکترين انتقادی اجازۀ نشر نمی دادند؛ بلکه ارائۀ هر گونه نظر و ديدگاهی اصلاحی نيز با واکنش هايی شديدی رو به رو می گرديد. در اين دوره نام آور ترين روزنامه نگاران، شاعران، نويسنده گان و روشنفکران در سلول های نمناک زندان دِهمزنگ، زندان سرای موتی، زندان ارگ و ديگر زندان های کشور پوسيدند. با اين حال به سال ١٩٣٩ رياست مستقل مطبوعات پايه گذاری گرديد. اين امر هرچند می توانست دست کم تاثير خوبی در جهت رشد مطبوعات کشور داشته باشد؛ ولی حکومت از اين نهاد بيشتر بر بنياد اهداف سرکوبگرانۀ خويش استفاده کرد. یعنی بيشتر به حيث وسيلۀ نظارت متمرکز و هم آهنگ بر مطبوعات از آن کار گرفت. گام قابل توجه ديگر ايجاد مديريت عمومی آژانس اطلاعاتی باختر بود که در چار چوب رياست مستقل مطبوعات به کار آغاز کرد. با ايجاد آژانس اطلاعاتی باختر برای نخستين بار افغانستان اين امکان را به دست آورد تا به گونۀ منظم اطلاعاتی را از داخل و خارج کشور به دست آورد. از اين که در کشور هيچ گونه منبع اطلاع رسانی مستقل و نشريه های آزاد وجود نداشت، بناً از تمامی اطلاعات و خبر هايِی که به افغانستان می رسيد؛ تنها خبر های موافق با سياست های دولت امکان نشر می يافت و بس. به گونۀ فشرده می توان گفت قانون حاکم بر مطبوعات و راديو همانا ذوق سياسی و سليقه های شخصی محمد هاشم خان بود که بيرحمانه با هر نوع آزادی بيان مخالف بود. با اين حال پس از جنگ جهانی دوم با تغيیراتی که در سطح جهان و منطقه رو نما گرديده، ديگر دشوار به نظر می آمد که افغانستان بتواند يک چنين شرايطی ديکتاتورانه يی را تحمل کند. چنين بود که هاشم خان کنار زده شد و شاه محمود خان عموی ديگرشاه با يک رشته سياست های تازه به کرسی صدارت تکيه زد.
